วิทยานิพนธ์ระดับมหาบัณฑิต ปี 2560
คนเอเชียในบังคับของชาติตะวันตกกับการสร้างความเป็นพลเมืองของรัฐสยามสมัยใหม่ พ.ศ. 2416-2456
โดย ศิวศิลป์ จุ้ยเจริญ
ดาวน์โหลดได้ที่ http://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:162863
บทคัดย่อ
จุดประสงค์ของวิทยานิพนธ์นี้ คือ การศึกษาเกี่ยวกับการสร้างความเป็นพลเมืองสมัยใหม่ของสยามอันเป็นผลกระทบจากปัญหาสิทธิสภาพนอกอาณาเขตและคนเอเชียในบังคับของชาติตะวันตก ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2416 ถึง 2456 อันเป็นปีที่รัฐบาลสยามประกาศใช้พระราชบัญญัติสัญชาติ พ.ศ. 2456 อย่างเป็นทางการ จากปัญหาสิทธิสภาพนอกอาณาเขตและคนเอเชียในบังคับต่างประเทศและแนวทางการแก้ไขปัญหาของรัฐบาลสยามในช่วงเวลาดังกล่าวชี้ให้เห็นถึงการปะทะสังสรรค์กันระหว่างแนวคิดความเป็นพลเมืองของสยามแบบเดิมกับแนวคิดความเป็นพลเมืองของตะวันตกที่มาเข้าพร้อมกับสิทธิสภาพนอกอาณาเขต การศึกษานี้พบว่าการสร้างความเป็นพลเมืองของสยามเป็นหนึ่งในกระบวนการสร้างรัฐสมัยใหม่ โดยความเป็นพลเมืองของสยามนั้นเกิดขึ้นจากการต่อรองกับชาติตะวันตกในการจำกัดคนในบังคับต่างประเทศ โดยเฉพาะกับคนเอเชียในบังคับ กระบวนการดังกล่าวเกิดขึ้นพร้อมกับการร่างและการใช้กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดลักษณะชาติของสยามตามแบบตะวันตก การปะทะสังสรรค์กันระหว่างแนวคิดแบบจารีตของสยามและแนวคิดสมัยใหม่ของตะวันตกก่อให้เกิดการสร้างพลเมืองตามกฎหมายของสยามและกลายเป็นพื้นฐานสำคัญของการออกพระราชบัญญัติแปลงชาติ ร.ศ. 130 และพระราชบัญญัติสัญชาติ พ.ศ. 2456