อำนาจและเครือข่ายท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของไทย หลังการรัฐประหาร พ.ศ. 2549

โดย ผศ. ศุทธิกานต์ มีจั่น

ดำเนินรายการโดย อ.ดร.ตามไท ดิลกวิทยรัตน์

วันที่ 30 พฤศจิกายน 2561 เวลา 13.00-16.00 น.

สรุปโดย วิราวรรณ นฤปิติ

ที่ผ่านมา นักวิชาการด้านรัฐศาสตร์ที่ศึกษาการเมืองไทยมักจะกล่าวถึงเครือข่ายทางการเมือง ว่าเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ทำความเข้าใจการเมืองไทยได้ดีมากขึ้น แต่ทว่ายังมีงานวิชาการน้อยชิ้นที่กล่าวถึงเครือข่ายทางการเมืองในฐานะหน่วยของการศึกษาทางวิชาการ เนื่องจากต้องอาศัยการลงพื้นที่เก็บข้อมูลเชิงลึกเป็นจำนวนมาก อีกทั้งเครือข่ายทางการเมืองในฐานะหน่วยของการศึกษายังเปลี่ยนแปลงไปได้ตลอดเวลาเนื่องจากมีปัจจัยที่เข้าไปส่งผลกระทบได้หลายทาง งานวิจัยของ ผศ. ศุทธิกานต์นี้จึงมีคุณูปการที่สำคัญมากสำหรับการทำความเข้าใจการเมืองหลังพ.ศ. 2549 เป็นต้นมา

งานวิจัยแบ่งกรอบเวลาออกเป็นสามช่วง ได้แก่ ก่อนรัฐธรรมนูญปี 2540 ระหว่างใช้รัฐธรรมนูญปี 2540 และหลังรัฐประหารปี 2549 นอกจากการเมืองระดับท้องถิ่นแล้วยังทำให้มองเห็นภาพความเปลี่ยนแปลงสำคัญในการเมืองระดับชาติของไทยด้วย จากเดิมก่อนการประกาศใช้รัฐธรรมนูญ เรามีรัฐราชการที่รวมศูนย์อำนาจไว้ที่ศูนย์กลางและมีอำนาจมาก ในขณะเดียวกันมันทำให้ภาคการเมืองอ่อนแอ จนกระทั่งมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับปี 2540 ทำให้ภาคการเมืองเข้มแข็งขึ้นมา เกิดพรรคการเมืองขนาดใหญ่ ทำให้ประชาชนส่วนภูมิภาคต่างๆ สามารถเข้าร่วมกำหนดชะตาการเมืองระดับชาติได้ผ่านการเลือกตั้ง เป็นการกระจายอำนาจบริหารไปยังท้องถิ่นทั่วประเทศ การเมืองไทยภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับ 2540 นี้ ยังสร้างวัฒนธรรมการเมืองขึ้นใหม่ คือการมีส่วนร่วมของประชาชน และกิจกรรมทางการเมืองผ่านการนำเสนอนโยบายของพรรคการเมืองก็ถูกจัดสรรประโยชน์ต่อท้องถิ่นเป็นอย่างดี ในช่วงเวลานี้พรรคการเมืองเป็นจุดเชื่อมโยงสำคัญต่อเครือข่ายอำนาจระดับท้องถิ่นที่มีอยู่เดิม

จุดเปลี่ยนที่สำคัญเกิดขึ้นเมื่อมีการทำรัฐประหาร พ.ศ. 2549 ในภาพรวมที่สำคัญคือองค์กรราชการกลับเข้ามามีบทบาทในการเมือง ได้แก่ กองทัพ กลายเป็นผู้มีบทบาททั้งรักษาความสงบและกุมอำนาจงานบริหาร เรียกได้ว่าเป็นการรวมศูนย์อำนาจไว้ที่ส่วนกลางแบบรัฐราชการได้อีกครั้งหนึ่ง ทั้งนี้เครือข่ายอำนาจการเมืองท้องถิ่นมีปฏิกิริยาที่น่าสนใจยิ่ง พวกเขาทั้งไม่แสดงอาการต่อต้านแต่กลับปรับตัวเข้ากับการเมืองหลังรัฐประหารได้อย่างง่ายดาย โดยอาศัย ‘เครือข่าย’ ที่สร้างจากความสัมพันธ์ส่วนตัวระหว่างกลุ่มผู้มีอำนาจท้องถิ่นกับข้าราชการ (ทหาร ผู้ว่าราชการจังหวัด นายอำเภอ ฯลฯ) พวกเขาไม่กังวลต่อการกระจายทรัพยากรลงสู่พื้นที่ อีกทั้งยังมองว่าสะดวกมากกว่าทำงานผ่านพรรคการเมืองเสียด้วยซ้ำ!

เสียดินแดนในแบบเรียนไทย สมัยรัชกาลที่ 5 ถึง พ.ศ.2487

โดย อ.ดร.วาสิฏฐี ชัยขันธ์ 

ดำเนินรายการโดย รศ.ดร.จุฬาพร เอื้อรักสกุล

สรุปโดย วิราวรรณ นฤปิติ

          สมัยรัชกาลที่ 5 แบบเรียนซึ่งมีผู้แต่งเป็นชาวต่างชาติหรือชาวไทยที่ได้รับการศึกษาจากเมืองนอก ส่วนมากบรรจุความรู้ทางภูมิศาสตร์ พงศาวดาร การอ่านแผนที่ แต่ยังไม่มีวิชาประวัติศาสตร์และยังไม่มีการอธิบายเรื่องเสียดินแดน จนกระทั่ง ร.ศ. 112 (พ.ศ. 2446)  ฝรั่งเศสนำเรือรบเข้ามารุกรานยังแม่น้ำเจ้าพระยา แบบเรียนจึงถูกปรับเปลี่ยนให้มีการสอนเรื่องเสียดินแดนในเวลาต่อมาคือราวทศวรรษ 2460 องค์ความรู้เรื่องเสียดินแดนถูกบรรจุไว้พร้อมกับวิชาประวัติศาสตร์ไทยแบบราชอาณาจักร ที่เน้นพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของอาณาจักรโบราณมาตั้งแต่ยุคสุโขทัย ล้านนา อยุธยา และรัตนโกสินทร์ ณ ช่วงเวลาหลังจากนี้ การศึกษาได้อยู่ภายใต้การควบคุมดูแลของกระทรวงธรรมการ ซึ่งได้ตีพิมพ์แบบเรียนในลักษณะดังกล่าวและใช้สอนในโรงเรียนอย่างแพร่หลาย ผู้แต่งแบบเรียนได้แก่ครูชาวไทยที่แต่งตำราและส่งไปยังกระทรวงธรรมการเพื่อตรวจสอบ หากตำรานั้นได้รับการรับรองจากผู้ทรงคุณวุฒิก็จะได้รับการตีพิมพ์

          ราวทศวรรษที่ 2470 เป็นต้นมา แนวคิดเรื่องเสียดินแดนไม่ใช่เพียงแพร่หลายอยู่ในแวดวงการศึกษาเท่านั้น เนื่องจากมรดกของการศึกษาสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ทำให้แนวคิดเรื่องเสียดินแดนแพร่กระจายไปยังคนทุกกลุ่มทุกชนชั้นที่ได้รับการศึกษาภาคปฐมจากรัฐ ในช่วงนี้มีการจัดพิมพ์แบบเรียนทั้งแบบเก่าและแบบปรับปรุงใหม่ขึ้นมาก องค์ความรู้เรื่องเสียดินแดนจึงแพร่ไปพร้อมกับองค์ความรู้ประวัติศาสตร์ไทย เพิ่มเติมด้วยรูปแบบการนำเสนอด้วยแผนที่ ยิ่งทำให้องค์ความรู้เป็นที่เข้าใจมากยิ่งขึ้นจากการทำให้องค์ความรู้มาอยู่ในรูปแบบภาพประกอบ หลัง พ.ศ. 2475 จอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นผู้ทำให้องค์ความรู้เรื่องเสียดินแดนอยู่ในพื้นที่ทางการเมือง มรดกตกทอดจากยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์จึงไม่ได้ตายลงไปแต่กลับถูกปลุกขึ้นมารับใช้แนวทางชาตินิยมทางการทหารในสมัยต่อมา    

การผลิตสร้างความรู้และประวัติศาสตร์ความคิดฝ่ายซ้ายอินโดนีเซียช่วง 1940s-1960s โดย ธิติ แจ่มขจรเกียรติ เวลา 13.00-16.00 น. ห้อง 307 

วิทยากรผู้นำเสนอ ธิติ แจ่มขจรเกียรติ นักศึกษาปริญญาเอก Department of Southeast Asian Studies, University of California, Berkeley
วิทยากรผู้ดำเนินรายการ ผศ.ดร. อรอนงค์ ทิพย์พิมล

วันพุธ ที่ 7 และวันพฤหัส ที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561 เวลา 9.00-16.00 ณ บริเวณอาคารคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต

โดยธีมงานของปีนี้คือ..."วันพีซ (One Piece)" เตรียมพบกับ...

🐳 ข้อมูลการรับนักศึกษาใหม่ด้วยระบบ TCAS ปีการศึกษา 2562

🐳 วิชาต่าง ๆ ที่น่าสนใจ ทั้งอาณาบริเวณศึกษาที่จะลงลึกในรายละเอียดของแต่ละพื้นที่ วิชาการสร้างสรรค์และนำเสนอผลงาน ที่จะทำให้เรารู้ลึกถึงการเป็นนักประวัติศาสตร์ตัวจริงหัวข้อเฉพาะต่าง ๆ ที่น่าสนใจ ที่ครอบคลุมทั้งเศรษฐกิจ การเมือง สังคม วัฒนธรรม หรือแม้แต่วิทยาศาสตร์!!

🐳 ล่าสมบัติทางความรู้ ด้วยเกมสนุก ๆ จากนักศึกษาสาขาประวัติศาสตร์ พร้อมของรางวัลสุดพิเศษ

รอบที่ 1 Portfolio ระหว่าง 1-15 ธันวาคม 2561

ค่ายสำหรับเด็กมัธยมปลายทุกคนที่สนใจประวัติศาสตร์อย่างเหลือล้น เพื่อที่ทุกคนจะได้รู้ว่า "ประวัติศาสตร์" แบบที่เรียนในมหาลัยนั้นต่างจากโรงเรียนอย่างไร พบกันได้ที่คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ วันเสาร์ที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2561

สมัครออนไลน์ได้ เพียงคลิ๊กที่แถบด้านบนโปสเตอร์

ตั้งแต่วันนี้จนถึงวันที่ตั้งแต่วันนี้จนถึงวันที่ 30 กันยายน 2561 

ประกาศผลผู้มีสิทธิ์เข้าร่วมในวันที่ 7 ตุลาคม พ.ศ.2561 ทางเพจ History TU

ฟรี!!! ไม่มีค่าใช้จ่าย
แล้วเจอกัน!! 

สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ทาง This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 
หรือเบอร์โทรศัพท์ 0825592202 (พี่บีม), 0972460493 (พี่ไตเติ้ล), 0866098335 (พี่กิ๊ฟ)

พร้อมแล้วเรามาเปิดกะลาไปด้วยกัน!!!

ห้องประชุมริมน้ำ ชั้น 1 คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์

 วันจันทร์ที่ 8 ต.ค.2561 เวลา 8.30-16.00 น.

In commemoration of the DAY OF THE GALLEON (8th October), proclaimed by UNESCO in 2009 to celebrate the beginnings of world trade and cross-cultural contacts via the Manila-Acapulco galleons which linked Asia with America, Europe and as far as Africa from 1565 to 1815, the Hispanic & Latin American Studies (Thammasat University) with the collaboration of UNESCO and the Embassies of the Republics of Colombia, Chile, Mexico, Peru and the Philippines and the Kingdom of Spain to Thailand, will be hosting the international conference on "TRANSPACIFIC CONNECTIVITY THROUGH THE MANILA GALLEON: SOUTHEAST ASIA, THE PACIFIC COAST OF THE AMERICAS AND SPAIN” 

Date: 8th October 2018 
Venue: Conference Room 107, Thammasat (Tha Prachan Campus).
Registration: 8:00 am - 8:30am
Time: 8:30 am – 4.00 pm

เนื่องจากในปีค.ศ. 2009 องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ ยูเนสโก (UNESCO) ได้ประกาศให้วันที่ 8 สิงหาคมของทุกปีเป็น วันเรือกำปั่น (Day of the Galleon) ซึ่งเป็นเส้นทางการเดินเรือสินค้าระหว่างเมืองอากาปุลโก (Acapulco) บนชายฝั่งทางตะวันตกของเม็กซิโกและเมืองมะนิลาของฟิลิปปินส์ระหว่างปีค.ศ. 1565-1815 ส่งผลให้มีเกิดกระบวนการโลกาภิวัตน์เป็นครั้งแรกของโลกโดยเชื่อมโยงทวีปยุโรป-อเมริกา-เอเชียผ่านการแลกเปลี่ยนสินค้า ศาสนา องค์ความรู้ ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลากว่า 250 ปีก่อนที่เส้นทางการเดินเรือนี้จะสิ้นสุดลงเมื่อรัฐอุปราชนิวสเปนประกาศอิสรภาพจากจักรวรรดิสเปน

ด้วยเหตุนี้ ทางสาขาวิชาโทสเปนและลาตินอเมริกันศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จึงร่วมกับองค์การยูเนสโก สถานเอกอัครราชทูตโคลอมเบีย ชิลี เม็กซิโก เปรู ฟิลิปปินส์ และสเปนในประเทศไทยจัดการประชุมทางวิชาการเรื่อง 

"TRANSPACIFIC CONNECTIVITY THROUGH THE MANILA GALLEON: SOUTHEAST ASIA, THE PACIFIC COAST OF THE AMERICAS AND SPAIN”  
"การเชื่อมต่อข้ามแปซิฟิกผ่านเรือกำปั่นมะนิลา: อุษาคเนย์, ชายฝั่งแปซิฟิกของทวีปอเมริกาและสเปน" 

วันที่: 8 ตุลาคม 2561 
สถานที่จัดงาน: ห้องประชุมริมน้ำ 107 
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ท่าพระจันทร์) 
เวลา: 8.00 น. – 16.00 น.

เทปบันทึก งานเสวนาเรื่อง "วิวัฒนาการรัฐจากฟิวดัลถึงการปฏิวัติ" โดย ปิยบุตร แสงกนกกุล, ศุภวิทย์ ถาวรบุตร, อรอนงค์ ทิพพิมล และ กุลลดา เกษบุญชู มี้ด วันศุกร์ที่ 5 ตุลาคม 2561 เวลา 13.30-16.00 น. ณ ห้อง 107 ริมน้ำ คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ท่าพระจันทร์ (โปรดกดที่แถบ "เทปบันทึกการเสวนาโดยสำนักพิมพ์ฟ้าเดียวกัน" ด้านบน)