สารนิพนธ์ระดับมหาบัณฑิต ปี 2546
ความสัมพันธ์เชิงนโยบายระหว่างการศึกษากับการพัฒนาเศรษฐกิจลาวภายใต้ "จินตนาการใหม่" ค.ศ. 1986-2000
โดย อนินทร์ พุฒิโชติ
ดาวน์โหลดได้ที่ https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:142053
บทคัดย่อ
สารนิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาความสัมพันธ์เชิงนโยบายระหว่างการศึกษากับการพัฒนาเศรษฐกิจลาว ภายใต้นโยบายจินตนาการใหม่ แนวทางและความเคลื่อนไหวต่าง ๆ ในการ พัฒนาการศึกษา รวมทั้งผลสำเร็จและอุปสรรคในการพัฒนาการศึกษาของลาวในช่วง ค.ศ. 1986-2000
ผลการศึกษาพบว่าการปฏิรูปเศรษฐกิจของลาวจากแนวทางสังคมนิยมสู่เศรษฐกิจระบบตลาดหรือที่เรียกว่านโยบายจินตนาการใหม่ เป็นสาเหตุสำคัญของการปรับเปลี่ยนนโยบายและแนวทางในการพัฒนาการศึกษาของประเทศ จากนโยบายและแนวคิดแบบสังคมนิยมที่ให้ความสำคัญกับการมุ่งปลูกฝังอุดมการณ์ ความเข้าใจและความศรัทธาต่อการปกครองแบบสังคมนิยม สู่นโยบายและแนวทางการจัดการศึกษาที่เปิดกว้างมากขึ้น หรือ อีกนัยหนึ่งคือเปลี่ยนจากการจัดการศึกษาที่มุ่งรับใช้นโยบายด้านการเมือง สู่การจัดศึกษาที่มุ่งรับใช้นโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจมากขึ้น
ในการศึกษาพบว่า อาจแบ่งพัฒนาการของการเปลี่ยนแปลงนโยบายและแนวทางในการจัดการศึกษา ภายใต้บริบทของการพัฒนาเศรษฐกิจตามนโยบายจินตนาการใหม่ออกเป็น 2 ระยะ คือ
ระยะที่หนึ่ง คือ จินตนาการใหม่ในยุคไกสอน พมวิหาน (ค.ศ. 1986-1992) ระยะนี้เป็นระยะเริ่มต้นของการเปลี่ยนผ่านแนวทางการพัฒนาประเทศ และการพัฒนาเศรษฐกิจภายใต้นโยบายจินตนาการใหม่ ความเคลื่อนไหวในการปฏิรูปการศึกษาในระยะนี้จึงยังอยู่ในขอบเขตที่ค่อนข้างจำกัด คือ อยู่ในรูปของการวางแผนยุทธศาสตร์ในการพัฒนาการศึกษาเป็นหลัก
ระยะที่สอง คือ จินตนาการใหม่ในยุคไกสอน พมวิหาน (ค.ศ. 1993-2000) ระยะนี้เป็น ช่วงเวลาที่ลาวตัดสินใจปฏิรูปเศรษฐกิจและแนวทางการพัฒนาประเทศในด้านอื่น ๆ ตามนโยบาย จินตนาการใหม่อย่างจริงจัง ดังนั้นจึงเป็นช่วงที่ลาวมีการวางนโยบายและดำเนินมาตรการเพื่อการปฏิรูปการศึกษาที่ชัดเจนและเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น
แม้ในปัจจุบันการพัฒนาการศึกษาของลาวยังคงมีอุปสรรคที่สำคัญหลายประการ อาทิอุปสรรคทางด้านสภาพภูมิศาสตร์ องค์ประกอบของประชากร งบประมาณ ความเหลื่อล้ำในระดับของการพัฒนาในพื้นที่ต่าง ๆ รวมทั้งอุปสรรคจากระบอบการเมือง แต่แนวโน้มของการพัฒนาการ ศึกษาของลาวในอนาคต น่าจะพัฒนาไปตามบริบทของการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมเทคโนโลยี ที่มีทิศทางที่เป็นเสรีนิยมมายิ่งขึ้นเรื่อย ๆ