สารนิพนธ์ระดับมหาบัณฑิต ปี 2546
ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการผนวกเกาหลีเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่น ค.ศ. 1910-1945: การสำรวจองค์ความรู้และประเด็นศึกษา
โดย กุณฑิญา จิรทิวาธวัช
ดาวน์โหลดได้ที่ https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:140401
บทคัดย่อ
สารนิพนธ์เรื่อง “ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการผนวกเกาหลีเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่น ค.ศ. 1910-1945 : การสำรวจองค์ความรู้และประเด็นศึกษา” มุ่งทำการสำรวจและศึกษางานเขียนเกี่ยวกับประวัติศาสตร์เกาหลีในประเด็นที่เกี่ยวกับผลกระทบที่เกิดขึ้นในช่วงที่เกาหลีถูกผนวกเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่น เพื่อให้ทราบถึงแนวคิด มุมมอง และความเข้าใจของนักวิชาการที่มีต่อประวัติศาสตร์เกาหลีในช่วงเวลาดังกล่าว นอกจากนี้ยังทำการศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่องานเขียนเหล่านี้ด้วย
จากการศึกษาพบว่าสามารถแบ่งงานเขียนที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับผลกระทบซึ่งมีต่อเกาหลี ในช่วงที่ถูกผนวกเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่นออกเป็น 3 ประเภท โดยประเภทแรกคือ งานเขียนเกี่ยวกับประวัติศาสตร์เกาหลีช่วงอาณานิคมที่มีอยู่ในงานประวัติศาสตร์เกาหลีทั่วไป ประเภทที่สองคือ งานเขียนที่มีเนื้อหากล่าวถึงประวัติศาสตร์เกาหลีเฉพาะช่วงอาณานิคม และประเภทที่สามคือ งานเขียนที่กล่าวถึงประเด็นเฉพาะบางประเด็นที่เกี่ยวข้องกับช่วงอาณานิคม
จากการสำรวจพบว่า งานประเภทแรกปรากฏออกมาอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่ญี่ปุ่นพ่ายแพ้ในสงครามโลกครั้งที่สอง และมีเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ตั้งแต่ทศวรรษที่ 1970 ซึ่งแต่ละงานมีการกล่าวถึงช่วงอาณานิคมมากและน้อยแตกต่างกันไป โดยจะมีเนื้อหาที่อธิบายถึงนโยบายการปกครองอาณานิคมที่ญี่ปุ่นนำมาใช้กับเกาหลีและผลกระทบที่เกิดขึ้น และปัจจัยสำคัญที่มีผลต่องานเขียนเหล่านี้คือ แนวคิดเรื่องชาตินิยมที่ครอบงำการเขียนประวัติศาสตร์ชาติของเกาหลีมาตั้งแต่ปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 นอกจากนี้ ภาวะสงครามเย็นและการเติบโตทางเศรษฐกิจของเกาหลีใต้ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้มีการให้ความสนใจศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับเกาหลีเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ผนวกกับสถานการณ์ทางการเมืองที่มีความเป็นประชาธิปไตยมากขึ้นด้วย
สำหรับงานเขียนประเภทที่สองซึ่งนำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับช่วงอาณานิคมโดยเฉพาะนั้นพบว่าส่วนใหญ่เป็นงานเขียนเกี่ยวกับชีวประวัติของผู้ที่อยู่ร่วมเหตุการณ์และเป็นผู้ที่มีบทบาททางการเมืองซึ่งบอกเล่าประสบการณ์ตรงจากการอยู่ภายใต้การปกครองของญี่ปุ่น รวมถึงผลกระทบต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับชาวเกาหลีทำให้ได้ข้อมูลร่วมสมัยที่เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา นอกนั้นเป็นงานเขียนที่ทำการวิเคราะห์นโยบายการปกครองอาณานิคมของญี่ปุ่นรวมถึงผลกระทบในด้านต่างๆ ซึ่งแนวคิดเรื่องชาตินิยมก็ยังคงเป็นปัจจัยหลักที่มีผลต่องานเขียนประเภทนี้ตามมาด้วยสภาพการเมืองและการมีผู้สนใจศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับญี่ปุ่นและเกาหลีมากขึ้น
ส่วนงานเขียนประเภทที่สามคือ งานเขียนที่กล่าวถึงประเด็นเฉพาะบางประเด็นที่เกี่ยวข้องกับช่วงอาณานิคม อย่างเช่น เรื่องชาตินิยม เรื่องเศรษฐกิจ เรื่องการศึกษา และเรื่องหญิงบริการซึ่งให้บริการต่อทหารญี่ปุ่นในสมัยอาณานิคม เป็นต้น ซึ่งทั้งหมดนี้ล้วนเป็นผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการที่เกาหลีถูกผนวกเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่นทั้งสิ้น และนอกจากปัจจัยเรื่องแนวคิดชาตินิยมแล้ว ยังมีอีกหลายปัจจัยที่มีอิทธิพลต่องานเขียนประเภทนี้ ไม่ว่าจะเป็นการสิ้นสุดลงของภาวะสงครามเย็น วาระครบรอบ 50 ปีของการสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง การเมืองภายในประเทศ และการแพร่หลายของแนวคิดสตรีนิยมในเกาหลีและญี่ปุ่น
นอกจากนี้ จะพบว่าปัจจัยทั้งหลายเหล่านี้ต่างมีพัฒนาการในตัวของมันเอง ไม่ว่าจะเป็นพัฒนาการของความรู้สึกชาตินิยม พัฒนาการด้านการเมือง พัฒนาการด้านเศรษฐกิจ และ พัฒนาการด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ซึ่งทำให้เกิดความแตกต่างระหว่างงานเขียนในแต่ละช่วงเวลา