สารนิพนธ์ระดับมหาบัณฑิต ปี 2547
คู่มือการศึกษาประวัติศาสตร์ตะวันตกด้วยตนเอง : กรณีศึกษาประวัติศาสตร์ยุโรปสมัยใหม่ (ค.ศ. 1815-1870)
โดย วารยา บุษปธำรง
ดาวน์โหลดได้ที่ https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:115129
บทคัดย่อ
สารนิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาประวัติศาสตร์ยุโรปในช่วง ค.ศ. 1815-1870 ด้วยวิธีการศึกษาประวัติศาสตร์แบบองค์รวมหรือการศึกษาประวัติศาสตร์ในเชิงบูรณาการ ที่มองปัจจัยต่างๆในประวัติศาสตร์อย่างมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกันและเพื่อเสนอแนะรูปแบบในการศึกษาประวัติศาสตร์ตะวันตกด้วยตนเอง ซึ่งจะช่วยเพิ่มพูนความเข้าใจในการศึกษาประวัติศาสตร์ยุโรปและช่วยลดปัญหาในการศึกษาประวัติศาสตร์ตะวันตกของผู้ศึกษาชาวไทยในประเทศไทยที่ไม่มีโอกาสไปศึกษาหรือไปสัมผัสอารยธรรมตะวันตกในประเทศแถบยุโรป ปัญหาดังกล่าว ได้แก่ การขาดภูมิหลังทางการรับรู้ในแง่ภูมิศาสตร์และวัฒนธรรมการขาดภูมิหลังทางประวัติศาสตร์ ปัญหาช่องว่างทางประวัติศาสตร์ การขาดสื่อการสอนที่เป็นรูปธรรม และการขาดแคลนตำราและเอกสารต่างๆที่ใช้ศึกษาประวัติศาสตร์ตะวันตก
การจัดทำและนำเสนอสารนิพนธ์ในรูปแบบของคู่มือการศึกษาด้วยตนเอง จะแบ่งออกเป็น 2 เล่ม คือ เล่ม 1 เป็นส่วนของเนื้อหาและการแนะนำเอกสารและสื่อโสตทัศนูปกรณ์ในการศึกษา เล่ม 2 เป็นตารางแสดงลำดับเหตุการณ์และภาคผนวกสำหรับศึกษาคู่ไปกับเล่ม 1
มองในแง่ของวิธีการศึกษาและกระบวนการเรียนรู้ ผู้เขียนได้ศึกษาประวัติศาสตร์ยุโรปในช่วง ค.ศ. 1815-1870 และได้จัดทำคู่มือการศึกษาด้วยตนเอง 2 เล่ม คู่มือเล่ม 1 ประกอบ ด้วยคำบรรยายที่ให้ภาพรวม คำสำคัญ รายชื่อเอกสารสำคัญทางประวัติศาสตร์ รายชื่อหนังสือและสื่อโสตทัศนูปกรณ์ที่แนะนำให้ศึกษาสำหรับแต่ละบท คู่มือเล่ม 2 เป็นตารางแสดงลำดับเหตุการณ์ระหว่าง ค.ศ. 1815-1870 และภาคผนวก ซึ่งเป็นเอกสารที่คัดสรรมาเพื่อศึกษาควบคู่ไปกับเล่ม 1 ในการเตรียมการศึกษาและจัดทำสารนิพนธ์นี้ ผู้เขียนพบว่าการศึกษาส่วนที่เป็นเนื้อหาและสื่อโสตทัศนูปกรณ์ร่วมกับการใช้ตาราง จะช่วยในการจัดเรียงลำดับความคิดและทำให้เกิดความเข้าใจถึงปฏิสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยหรือพลังต่างๆในประวัติศาสตร์ (ได้แก่ การเมืองเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ศิลปะและวรรณกรรม) ขึ้นด้วยตนเอง สารนิพนธ์ฉบับนี้อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นในการศึกษาด้วยตนเอง และทำให้ผู้ศึกษามีความเข้าใจประวัติศาสตร์ในช่วง ค.ศ. 1815-1870 ได้อย่างเป็นระบบและรู้จักบริบทแวดล้อมของประวัติศาสตร์ยุโรปในช่วงเวลาดังกล่าว
แต่อย่างไรก็ตาม เนื่องจากเนื้อหาของประวัติศาสตร์ยุโรปในช่วงศตวรรษที่ 19 (ค.ศ. 1815-1870) อันเป็นช่วงของประวัติศาสตร์ยุโรปสมัยใหม่ที่มีความสำคัญนั้น มีเนื้อหามาก และการศึกษาประวัติศาสตร์แบบองค์รวมในเวลาที่จำกัด ทำให้ไม่อาจจะศึกษาลงลึกในรายละเอียดของเนื้อหาทุก ๆ ส่วนได้ และไม่สามารถนำเสนอรายละเอียดทั้งหมดของเนื้อหาได้ในสารนิพนธ์ฉบับนี้ ผู้จัดทำจึงได้พยายามลงลึกในรายละเอียดบางประเด็นที่สำคัญเท่าที่จะทำได้เพื่อแสดงให้เห็นเป็นตัวอย่างและส่วนที่ลงในรายละเอียดนั้นเป็นมิติที่มีการนำเสนอค่อนข้างน้อยในหนังสือเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ยุโรปที่เป็นภาษาไทย ผู้ที่สนใจจะศึกษาสามารถค้นคว้ารายละเอียดได้จากหนังสือ เอกสารที่คัดสรรมา และสื่อโสตทัศนูปกรณ์ที่ได้อ้างอิงไว้ในสารนิพนธ์นี้และไปค้นคว้าเพิ่มเติมในเรื่องที่ผู้ศึกษาสนใจด้วยตนเองได้ตามแนวทางที่ได้ทำให้ดูเป็นตัวอย่างในสารนิพนธ์