วิทยานิพนธ์ระดับปรัชญาดุษฎีบัณฑิต ปี 2563
ความรักกับความสัมพันธ์ในสื่อสิ่งพิมพ์ของผู้หญิงช่วงทศวรรษ 2490
โดย เสนาะ เจริญพร
ดาวน์โหลดได้ที่ https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:187125
บทคัดย่อ
งานวิจัยเรื่อง ความรักกับความสัมพันธ์ในสื่อสิ่งพิมพ์ของผู้หญิงช่วงทศวรรษ 2490 ต้องการศึกษาว่า ความรักกับความสัมพันธ์ที่ปรากฏในสื่อสิ่งพิมพ์ของผู้หญิงช่วงทศวรรษ 2490 มีลักษณะอย่างไร และเหตุใดจึงมีลักษณะเช่นนั้น
จากการศึกษาพบว่า ในช่วงทศวรรษ 2490 ความรักโรแมนติกแบบชนชั้นกลางเกิดขึ้นแล้ว ในทัศนะของผู้หญิง ความรักถูกมองเป็นเรื่องของหัวใจ อยู่เหนือเหตุผลและเงินทอง ความรักเป็นสิ่งที่งดงามกว่าเซ็กส์ อย่างไรก็ตาม ผู้หญิงต้องเผชิญกับปัญหาความรักเพราะผู้ชายเจ้าชู้ บางคนผิดหวังจากความรักจนต้องฆ่าตัวตาย ผู้หญิงจึงโหยหาสามีที่รักเดียวใจเดียว ขณะที่ผู้หญิงอีกจำนวนหนึ่งเลือกอยู่เป็นโสด เพราะไม่ต้องการเสี่ยงกับชีวิตคู่ นอกจากนี้ ผู้หญิงมีการกล่าวถึงพรหมจรรย์พอสมควร แต่ยังไม่เป็นกระแสหลัก เพราะให้ความสำคัญกับการรักนวลสงวนตัวมากกว่า
ผู้หญิงต่อสู้กับผู้ชายในหลายมิติ เช่น ปฏิเสธเรื่องแม่ศรีเรือน เรียกร้องการทำงานนอกบ้าน ไม่ทนกับสามีที่ทุบตีและมีหญิงอื่น รวมทั้งขบถผ่านงานเขียนแนวอีโรติก ยิ่งกว่านั้น ผู้หญิงยังเป็นฝ่ายรุกทางเพศ โดยเลือกผู้ชายมาร่วมหลับนอน หรือว่าจ้างผู้ชายมาเป็นสามีสำรองของเธอ อีกทั้ง เสนอว่าผู้หญิงมีศักยภาพทางเพศสูงกว่าและเป็นผู้กระทำการทางเพศ
อย่างไรก็ตาม การต่อสู้ของผู้หญิงมักจะถูกยึดโยงเข้ากับสิ่งใหม่และความเป็นตะวันตก โดยถูกกลุ่มคนที่อ้างความดีของจารีตเก่าและความเป็นไทย วิพากษ์วิจารณ์ผู้หญิงในหลายด้าน เช่น การแต่งตัวโป๊ การสูบบุหรี่ เสรีภาพทางเพศ และการเลือกคู่ด้วยตนเอง
ลักษณะที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ เป็นผลมาจากปัจจัย 3 ด้าน หนึ่ง คือการเข้ามาของพลังจากตะวันตกอันได้แก่ กระแสสตรีนิยม ระบบการศึกษาสมัยใหม่ วัฒนธรรมยุคแจ๊ซ และคู่มือทางเพศ สอง คือการขยายตัวของชนชั้นกลางและสื่อสิ่งพิมพ์ และสาม คือแรงต้านจากฝ่ายอนุรักษ์นิยมที่เห็นด้วยกับเรื่องกุลสตรี การรักนวลสงวนตัว และระบบชายเป็นใหญ่