โดย ผศ.ศุภวิทย์ ถาวรบุตร
สำนักพิมพ์ Illuminations Editions
“...สังคมไทยอาจเคยชินที่จะคิดว่าคณิตศาสตร์คือการคำนวณ เป็นการเรียนเพื่อมุ่งจะหาคำตอบว่าบรรดาสมการหรือวิธีคิดอันซับซ้อนต่างๆ เมื่อคำนวณแล้วท้ายที่สุดจะต้องได้ ‘คำตอบ’ ออกมา เป็นโจทย์ที่ต้องเฉลย ซึ่งเป็นการมองโดยเน้นที่ ‘ผลลัพธ์’ และ ‘การใช้ประโยชน์’ ทั้งที่ในความเป็นจริง หัวใจของการศึกษาคณิตศาสตร์คือการอาศัยตรรกะเพื่อนำไปสู่คำตอบที่เชื่อถือได้ว่าถูกต้อง
ความสำคัญของคณิตศาสตร์อยู่ที่ ‘กระบวนการ’ ไม่ใช่ ‘ผลลัพธ์’ เพราะกระบวนการจะเป็นตัวชี้ให้เห็นว่า วิธีคิดใดมีตรรกะรองรับและตรรกะนั้นถูกต้องหรือไม่ หากเปรียบการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ใดๆ เป็นเหมือนการเดินทาง การคำนวณด้วยตัวเลขให้ได้ผลลัพธ์ถือเป็นเพียงก้าวสุดท้ายของการเดินทาง ขณะที่การคิดตามตรรกะเชิงคณิตศาสตร์คือทุกก้าวก่อนหน้านั้น...”
“มองอย่างกว้างๆ หนังสือเล่มนี้มีข้อเสนอหลักว่า การเกิดและเติบโตของวิทยาศาสตร์ในสังคมตะวันตกเป็นการเติบโตทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญา เป็นมากกว่าชัยชนะขององค์ความรู้ในแบบปฏิบัตินิยม ภายใต้สถานการณ์ที่สังคมยุโรปข้ามพ้นโลกทัศน์เก่าในช่วงเวลาสำคัญที่สุดทางภูมิปัญญา แนวคิดและสถาบันต่างๆ ปะทะกันจนกระทั่งสถาปนากรอบคิดที่เป็นแก่นของระบบภูมิปัญญาสมัยใหม่ได้ หนังสือนี้สนใจเรื่องราวที่เป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการดังกล่าวและนำแนวทางมาใช้สำรวจต้นกำเนิดของวิธีการทางวิทยาศาสตร์เพื่อให้เข้าใจประวัติศาสตร์ทางความคิดในช่วงเวลานั้น”
Q&A ศุภวิทย์ ถาวรบุตร ผู้เขียน ‘กุญแจแห่งฟากฟ้า: เรขาคณิตวิเคราะห์ จากกรีกโบราณถึงนิวตัน’